Carl Sagan - Pythagoras and Plato

Πυθαγόρας 6

Μέσα από αυτά τα μαθήματα, τα σχετικά με τους τρεις βαθμούς της μυήσεως, ο δάσκαλος είχε οδηγήσει τους μαθητές του στις χωρίς διαστάσεις περιοχές του κόσμου και τους είχε ανεβάσει στα αιθέρια διαστήματα του αοράτου.
Τώρα, στο τελευταίο σκαλοπάτι του ανεβάσματος, ήταν απαραίτητο να ξανακατεύει στη Γη, για να εφαρμόσει στην πράξη της ζωής τις αρχές της αλήθειας που είχε μάθει στη διάρκεια της κουραστικής πορείας του. Τη μύηση στην εξυπνάδα έπρεπε να ακολουθήσει η μύηση στη θέληση, που για να φτάσει κανείς σε αυτή χρειαζόταν να ενώσει τρεις τελειότητες: την κατοχή της αλήθειας από την εξυπνάδα, την κατάκτηση της αρετής από την ψυχή και την απόκτηση της αγνότητας από το σώμα. Σχετικά με αυτή την τελευταία,ήταν αναγκαία όχι σαν τέλος μα σαν μέσο και μπορούσε κανείς να την αποκτήσει με μια συνειδητή υγιεινή και με μια μετρημένη εγκράτεια.
Ο δάσκαλος συνήθιζε να θυμίζει στους μαθητές του ότι κάθε υπερβολή του σώματος αφήνει κάτι σαν κηλίδα, τα αποτελέσματα της οποίας προεκτείνονται στο αστρικό του σώμα, που συμβολίζει άλλωστε το ζωντανό οργανισμό της πνευματικής ψυχής. Συνεπώς ήταν απαραίτητο το σώμα να είναι αγνό για να μπορεί η ψυχή να είναι το ίδιο αγνή.
Φτάνοντας στον τέταρτο βαθμό ο μαθητής γινόταν ''μύστης'' και είχε τη δυνατότητα, όποτε είχε την απαραίτητη προϋπόθεση, να αποκτήσει νέες γνώσεις και ιδιότητες: ενεργοποίηση των εσωτερικών αισθήσεων της ψυχής, ακτινοβολία της θελήσεώς του στους άλλους, εξαιρετική δυνατότητα  του σωματικού του μαγνητισμού. Σ' αυτή πια την κατάσταση γιατρεύονται άρρωστοι με ένα άγγιγμα των χεριών ή μόνο με τη φυσική παρουσία, διαβάζονται οι σκέψεις των άλλων με ένα βλέμμα μόνο, βλέπουν ξύπνιοι γεγονότα που γίνονται λίγο ή πολύ μακριά σε άλλα μέρη, ενεργούν από απόσταση συγκεντρώνοντας τη σκέψη τους και τη θέλησή τους σε πρόσωπα με τα οποία είναι δεμένοι με συμπάθεια ή με αγάπη, στα οποία εμφανίζονται οι μορφές τους. Εξάλλου,ο μύστης έχει τη σταθερή αίσθηση ότι τριγυρίζεται και προστατεύεται από ανώτερα και αόρατα όντα που τον δυναμώνουν και του δίνουν κουράγιο στην αποστολή του.
Σε οποιοδήποτε κέντρο μυήσεως άξιο του ονόματός του, ελάχιστοι είναι εκείνοι που έφτασαν και φτάνουν το βαθμό του μύστη, κι ακόμα πιο λίγοι την ψηλότερη κορυφή της απόκρυφης δυνάμεως, τον τίτλο του ''Μεγάλου Μύστη'' .
Ο Πυθαγόρας ήταν φυσικά ο ''Μέγας Μύστης'' της αρχαίας Ελλάδας όταν έφτασε στο απόγειό της ο οργανωτής της εσωτερικής επιστήμης και της φιλοσοφίας των σχολών. Παρόλα αυτά δεν είχε ποτέ την αξίωση να κάνει τους μαθητές του τέλειους μύστες, αλλά είχε την πεποίθηση ότι οι μαθητές του και οι μαθητές των μαθητών τους θα σχημάτιζαν κάτι σαν μαγνητική αλυσίδα που θα ξάπλωνε τη σκέψη του σ' ολόκληρο τον κόσμο. Γι' αυτό και του ήταν αρκετό να διδάξει στους μύστες του τέταρτου βαθμού τις εφαρμογές της φιλοσοφίας του στην πράξη της ζωής.
Ο Πυθαγόρας έζησε στην Κροτώνη τριάντα περίπου χρόνια, απολαμβάνοντας πάντοτε το βαθύ σεβασμό και το μεγάλο θαυμασμό των κατοίκων. Η επίδρασή του, που οφειλόταν αρχικά στον εξαιρετικό του μαγνητισμό, είχε σίγουρα κάτι το θαυμαστό για τους συγχρόνους του, οι οποίοι έβλεπαν σ' αυτόν όχι μόνο ένα μεγάλο δάσκαλο αλλά έναν ημίθεο.
Η δύναμη του Πυθαγόρα δεν είχε ισχύ μόνο στη σχολή της Κροτώνης και στα παρακλάδια της στις πόλεις της μεγάλης Ελλάδας, αλλά εισχωρούσε και στους πολιτικοοικονομικούς τομείς όλων των πόλεων, που ήταν έδρες της πυθαγόρειας διατάξεως. Η σημαντικότερη μορφή πολιτικής ανανεώσεως που έκανε ο Πυθαγόρας στην πόλη της Κροτώνης και στα άλλα κέντρα με τη δική του επίδραση, ήταν το δίχως άλλο ο θεσμός του ''Συμβουλίου των Τριακοσίων'', που το αποτελούσαν μόνο μύστες. Αυτός ο οργανισμός υπερείχε και σε σημασία και σε αρμοδιότητα από το ''Συμβούλιο των Χιλίων'', το οποίο ασκούσε η νομοθετική εξουσία και είχε τον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας. Μαζί με το Συμβούλιο των Χιλίων, αλλά με πολύ περιορισμένες αρμοδιότητες, παρέμεναν οι λαϊκές συνελεύσεις, όπου ο Πυθαγόρας δεν τις έβλεπε με καλό μάτι, διακρίνοντας σ' αυτές ένα διαρκή κίνδυνο για κατρακύλισμα στη δημαγωγία.
Το Συμβούλιο των Τριακοσίων περισσότερο από μια πολιτική εξουσία, ήταν μια επιστημονική δύναμη που ασκούσε βουλευτικές και συμβουλευτικές εξουσίες στα ζωτικά ζητήματα του κράτους.
Με αυτό το θεσμό ο δάσκαλος εισήγαγε την αρχή της μυήσεως στη διακυβέρνηση του κράτους, εφαρμόζοντας για μια στιγμή αυτό που θα αποτελέσει αργότερα το όνειρο κάθε φιλόσοφου κάθε εποχής, αρχίζοντας από τον Πλάτωνα που θα κάνει ένα αληθινό πρόγραμμα πολιτικό στο φημισμένο διάλογό του ''Πολιτεία''.
Το πολιτικό μυσταγωγικό όργανο του Πυθαγόρα εξαπλώθηκε σε όλες σχεδόν τις πόλεις της νότιας Ιταλίας, ασκώντας παντού μια δυνατή κυβερνητική εξουσία. Τα μέλη που το αποτελούσαν ήταν δεμένα με έναν ιερό όρκο να κρατήσουν απόλυτη σιωπή, όπως ακριβώς στα μυστήρια.
Δεδομένου ότι αυτοί οι οργανισμοί, που λέγονταν και ''Εταιρείες'', ήταν στενά εξαρτημένοι από τη μητρική έδρα της Κροτώνης. Μπορεί κανείς να σκεφτεί ότι ο Πυθαγόρας ήταν ένας δεινός πνευματικός αρχηγός της Μεγάλης Ελλάδας. Είναι πλέον ιστορικά παραδεκτό ότι οι Πυθαγόρειοι είχαν παρακλάδια στον Τάραντα, το Μεταπόντιο, τη Σύβαρη, την Ηράκλεια, το Ρέτζιο, την Ιμέρα, την Κατάνη, τον Αγκράγαντα και κατά τον Αριστοξένη και ανάμεσα στους Ετρούσκους.
Αν παρασυρθούμε λίγο από την φαντασία, θα μας άρεσε να πιστέψουμε ότι η ιδέα του Κράτους που ξεπήδησε από το μυαλό του Πυθαγόρα, κράτησε τουλάχιστον έναν αιώνα. Κι αυτό γιατί έχουμε το το παράδειγμα του Αιγυπτιακού Ιερατείου που κράτησε χίλια χρόνια. Τα πράγματα όμως δεν έγιναν έτσι, γιατί η αυτοκρατορία του Πυθαγόρα κατρακύλησε μόλις μετά από ένα τέταρτο του αιώνα, θύμα της αντιδράσεως του δημοκρατικού κόμματος.
Η σπίθα ξεπήδησε από τη Σύβαρη, αντίζηλο πόλη της Κροτώνης. Εδώ μετά από μια λαϊκή εξέγερση, νικήθηκε το αριστοκρατικό κόμμα και πεντακόσιοι πολίτες κατέφυγαν στην Κροτώνη ζητώντας πολιτικό άσυλο. Οι κάτοικοι της Σύβαρης ζήτησαν από τους δικαστικούς της Κροτώνης την έκδοσή τους, εκείνοι όμως μετά από συμβουλή του Πυθαγόρα αρνήθηκαν να τους δώσουν. Με βάση αυτή την άρνηση η Σύβαρη κήρυξε πόλεμο στην Κροτώνη. Ο στρατός όμως των Κροτωνιατών οδηγημένος από τον φημισμένο αθλητή, τον Μίλωνα, επέβαλε μια σκληρή ήττα στην αντίζηλη πόλη, που αφού την κατέλαβε και τη λεηλάτησε, την κατέστρεψε σχεδόν τελείως, δίνοντάς της όψη ερήμου. Βέβαια δεν θα πρέπει κανείς να σκεφτεί ότι ο Πυθαγόρας επιδοκίμασε μια τέτοια συμπεριφορά. Εκείνο όμως που είναι σίγουρο, είναι ότι ούτε ο Πυθαγόρας ούτε ο Μύλωνας μπόρεσαν να σταματήσουν την καταστρεπτική μανία ενός στρατού νικητή, ίσως και προσβλημένου κι εκνευρισμένου για την άδικη επίθεση που είχε δεχτεί.
Όταν όμως ελευθερώνονται τα ανθρώπινα πάθη, είτε είναι πάθη ατόμων, είτε είναι πάθη λαών, τότε δεν γνωρίζουν σύνορα... Και να λοιπόν, που αυτά τα ίδια πάθη τώρα ορμούν πάνω στον Πυθαγόρα και σε όλο το σύστημα μετά την κατάληψη της Σύβαρης.
Το δημοκρατικό κόμμα που όλο αυτόν τον καιρό είχε αναγκαστεί να παραμείνει στη σκιά, κατάφερε να εκμεταλλευτεί για δικό του όφελος αυτή την έκρηξη της λαϊκής θελήσεως. Αμέσως μετά την κατάληψη της Σύβαρης ζήτησε και πέτυχε το μοίρασμα της γης.

Συνεχίζεται...

http://youtu.be/LbDcINaF7vg

Πυθαγόρας 5

Με τη μύηση του δεύτερου βαθμού, ο μαθητής έπαιρνε από το δάσκαλό του όλες τις βασικές αρχές της επιστήμης. Τώρα προχωρώντας προς τον τρίτο βαθμό, τη μεγάλη μύηση, έπρεπε να κατέβει απ' τα ύψη του απόλυτου στα βάθη της φύσεως για να βρει τη θεϊκή σκέψη, εισχωρώντας στα μυστήρια της δημιουργίας των πραγμάτων και στην εξέλιξη της ψυχής μέσα στον κόσμο. Είχε πια φτάσει η στιγμή της κοσμογονίας και της εσωτερικής ψυχολογίας.

Του Πυθαγόρα του άρεσε να διδάσκει αυτό το κομμάτι της θεωρίας του τη τη νύχτα, στα μπαλκόνια του ναού της Δήμητρας ή στις υπόγειες κρύπτες του ναού κάτω από το φως των αιγυπτιακών πυρσών. Πολλές φορές σ' αυτές τις συγκεντρώσεις, που ήταν δεκτές ακόμα και μυημένες γυναίκες, ιερείς και ιέρειες, που προέρχονταν από τους Δελφούς κι από την Ελευσίνα, έρχονταν να επιβεβαιώσουν τις θεωρίες του Δασκάλου ή να διηγηθούν τις εμπειρίες τους μιλώντας σε κατάσταση υπνώσεως.

Σχετικά με τη δημιουργία του φυσικού Σύμπαντος, ο Πυθαγόρας δίδασκε τους μαθητές του ότι η Γη κάνει δύο κινήσεις. Μια γύρω απ' τον άξονά της και μια γύρω απ' τον Ήλιο, ότι οι πλανήτες που έγιναν απ' τον Ήλιο γυρίζουν γύρω από αυτόν, ότι τα άστρα είναι κι αυτά μικρά ηλιακά συστήματα που κυβερνώνται από τους ίδιους νόμους που διευθύνουν το δικό μας σύστημα, ότι κάθε ηλιακό σύστημα σχηματίζει κάτι σαν μικρό σύμπαν με τον ουρανό του και με μια ξεχωριστή αντιστοιχία στον πνευματικό κόσμο. Αυτά τα μαθήματα, που η εκλαΐκευσή τους θα αναστάτωνε τις βάσεις της λαϊκής μυθολογίας, δεν ήταν γραμμένα πουθενά και τα δίδασκαν μόνο κάτω από απόλυτη μυστικότητα.
Ο Δάσκαλος μιλούσε κατόπιν για τα τέσσερα στοιχεία, από τα οποία αποτελούνται τα άστρα και όλα τα όντα, και υπογράμμιζε πως αυτά τα στοιχεία δημιουργούν τις τέσσερις παράγωγες καταστάσεις της ύλης. Η Γη τη στερεά κατάσταση, το νερό την υγρή κατάσταση, ο αέρας την αέρια κατάσταση και η φωτιά την αστάθμητη κατάσταση.

Μιλούσε ακόμα και για ένα πέμπτο στοιχείο, τον αιθέρα, που αποτελεί ένα τόσο λεπτό και ζωτικό στρώμα της ύλης, που όχι μόνο δεν ήταν πλέον ατομικό, αλλά και προικισμένο με παγκόσμια αντίληψη. Είναι το αρχικό κοσμικό ρευστό, το φως των άστρων, η ψυχή του κόσμου.
Η πραγματεία προχωρούσε με τις εκρήξεις της Γης, σύμφωνα με τις παραδόσεις της Αιγύπτου και της Ασίας, με τις πρώτες μορφές φυτικής και ζωικής ζωής και με την εξέλιξη τους, με την εμφάνιση του ανθρώπου στη Γη και με τη συνέχιση των μεγάλων φυλών.

Μιλώντας όμως για το μυστήριο του ανθρώπου σήμαινε πάνω απ' όλα να αντιμετωπίσεις το πρόβλημα της ψυχής, το μυστήριο της ψυχής που μέσα του έκρυβε όλα τ' άλλα μυστήρια. Έτσι ο Πυθαγόρας περνούσε από τη φυσική κοσμογονία στην πνευματική κοσμογονία, από την εξέλιξη της Γης και των κόσμων στην εξέλιξη την ψυχής μέσα από τους κόσμους. Και οι μαθητές, άντρες και γυναίκες, μαζεμένοι γύρω από τον Δάσκαλο σε ένα από τα υπόγεια του ναού της Δήμητρας, το έλεγαν ''κρύπτη της Περσεφόνης'', άκουγαν με τρεμάμενη συγκίνηση ''την ουράνια ιστορία της ψυχής''.
Δεμένος με τις εσωτερικές παραδόσεις της Ινδίας και της Αιγύπτου, ο Πυθαγόρας έλεγε ότι η ψυχή του ανθρώπου είναι ένα κομματάκι από τη Μεγάλη Ψυχή του κόσμου, μια σπίθα του θεϊκού πνεύματος, μια αθάνατη μονάδα.

Τα ανθρώπινα όντα που βρίσκονται σήμερα στη Γη άρχισαν τη ζωή τους σε άλλους πλανήτες που η ύλη είναι πολύ λιγότερο πυκνή απ' ότι στον δικό μας. Τότε το σώμα του ανθρώπου ήταν σχεδόν σε αέρια κατάσταση και ήταν πολύ εύκολες και ελαφριές όλες του οι ενσαρκώσεις, οι ικανότητές του άμεσης πνευματικής συλλήψεως πολύ πιο δυνατές και λεπτές σε αντίθεση όμως με τη λογική του και την εξυπνάδα του που βρίσκονταν σχεδόν σε εμβρυακή κατάσταση. Σε αυτή τη μισοσωματική κατάσταση ο άνθρωπος έβλεπε τα πνεύματα, όλα ήταν λάμψη και έλξη για τα μάτια του, κι όλα ήταν μουσική για τ' αυτιά του. Η αντίληψη του έπιανε μέχρι και την αρμονία στις σφαίρες. Δεν σκεφτόταν όμως, ούτε αντιδρούσε, και η θέλησή του μόλις που υπήρχε. Ζούσε αφημένος μέσα σε μια φαντασμαγορία ήχων, εικόνων και φώτων, κυλώντας σαν ένα όνειρο από τη ζωή στο θάνατο κι απ' το θάνατο στη ζωή. Οι οπαδοί του Ορφέα ονόμαζαν αυτή την κατάσταση ''ο ουρανός του Κρόνου''.

Παίρνοντας σάρκα και οστά σε πλανήτες πιο πυκνούς, ο άνθρωπος υλοποιήθηκε σιγά-σιγά μέχρι που πήρε τη μορφή που έχει στη Γη, και η οποία παριστάνει το τελευταίο σκαλοπάτι από αυτή την κάθοδο μέσα στην ύλη. Είναι η έξοδος από τον Παράδεισο για την οποία μιλάει ο Μωυσής και το πέσιμο στον κύκλο της ημισελήνου για το οποίο μιλούν οι οπαδοί του Ορφέα. Με την υλοποίηση του πάνω στη Γη ο άνθρωπος έχασε τις πνευματικές του αισθήσεις, αλλά σε αντιστάθμισμα και μέσα πάντοτε από τον ολοένα και πιο μεγάλο αγώνα του με τον έξω κόσμο, ανέπτυξε πολύ τη λογική του, την εξυπνάδα του και την θέλησή του. Έτσι κι αυτός με τη σειρά του, μπορεί να ξανανέβει τα στάδια που πέρασε στο πέσιμό του και να ξανακερδίσει με μια σειρά από νέες υπάρξεις, τις χαμένες του πνευματικές αισθήσεις. Τότε μόνο αποκτά, σε ενεργητική όμως μορφή, τη συνείδηση και την κατοχή του θεϊκού. Μόνο τότε γίνεται, όπως λένε ο Ερμής και ο Ορφέας ''γιος του Θεού''.

Ο Πυθαγόρας περιέγραφε με εικόνες που εισχωρούσαν στην καθαρή ψυχή του κόσμου. Η Γη χάθηκε σαν ένα όνειρο, και μια γλυκιά εγκατάλειψη τυλίγει την ψυχή σαν ένα χάδι. Δεν βλέπει τίποτε άλλο από το φτερωτό της οδηγό που την πάει σαν κεραυνός στα βάθη του διαστήματος. Το ξύπνημά της γίνεται πάνω σε ένα αιθέριο άστρο 'οπου όλα τα βουνά και τα λουλούδια μέχρι και τη βλάστηση έχουν κάτι το εξαιρετικό, το αισθησιακό, λες και μιλάνε. Φωτεινές μορφές αντρών και γυναικών τριγυρίζουν τη νεοφερμένη σαν να θέλουν να τη μυήσουν στο θεϊκό μυστήριο της καινούριας της ζωής. Είναι κι αυτές ψυχές, που στο πρόσωπό τους μπορείς να διαβάσεις τις πιο βαθιές τους σκέψεις και που τα σώματά τους, διάφανα, ακτινοβολούν με μια φωτεινή δέσμη την απαλότητα, την αγάπη, την επιθυμία ή την ντροπή.

Η ψυχή έβρισκε επιτέλους την αληθινή πατρίδα, τη θεϊκή πατρίδα. Εδώ τα σώματα και τα πρόσωπα δεν είναι πια οι μάσκες της ψυχής, αλά η ίδια η ψυχή, διάφανη και λαμπερή μέσα στην αληθινή της μορφή και μέσα στο φως της καθαρής αλήθειας της. Εδώ η ψυχή αισθάνεται δεμένη με τις συντρόφισσές της με δυνατούς δεσμούς, και μπορεί να γιορτάσει μαζί τους τα θεϊκά Μυστήρια σε ωραιότατους ναούς μέσα σε μια τέλεια κοινωνία.
Απελευθερωμένη πια απ' τις ασχήμιες της η ψυχή του ανθρώπου αισθάνεται αποκαταστημένη στη συνείδησή της, σαν να μπήκε απ' το εξωτερικό του σύμπαντος στο εσωτερικό του, μετά από μια βαθιά έμπνευση της Κυβέλης της ψυχής του κόσμου. Π Πυθαγόρας έλεγε ότι ο άνθρωπος σε αυτή την κατάσταση δεν είναι πια άνθρωπος αλλά ημίθεος, αφού καθρεφτίζεται σε όλη την ύπαρξη το άσβηστο φως, με το οποίο ο Θεός γεμίζει το άπειρο του διαστήματος. Βρίσκεται σε αυτή τη θαυμάσια κατάσταση που η γνώμη είναι δύναμη, η αγάπη είναι δημιουργία και η ύπαρξη είναι ακτινοβολία της αλήθειας και της ομορφιάς.

Όταν φτάσει στην αρχική του Πατρίδα το πνεύμα δεν μπορεί πια ,να γυρίσει πίσω, διότι οι αόρατοι κόσμοι αλλάζουν και φεύγουν, ο αόρατος κόσμος που η θεϊκή ψυχή ανήκει και που είναι η ίδια η αιτία της υπάρξεώς της, πηγή και εκβολή συγχρόνως, είναι αθάνατος.
Με αυτές τις λαμπρές προοπτικές τελείωνε ο Πυθαγόρας ''την ουράνια ιστορία της ψυχής'', προκαλώντας σε κάθε έναν από τους παρόντες τη δυνατή επιθυμία να ξυπνήσει μέσα στη μεγάλη ειρήνη, στον γλυκό ωκεανό της μοναδικής και χωρίς σύνορα ζωής.

Συνεχίζεται...

Πυθαγόρας 4

Μέσα από το συμβολισμό των Μουσών ο Πυθαγόρας οδηγούσε τους μαθητές του στον κόσμο των μορφών και των αληθειών, εκεί όπου ελεύθερη από κάθε περιορισμό χρόνου και χώρου βασιλεύει μέσα σε όλη της τη μεγαλοπρέπεια η Μεγάλη Μονάδα, η Αρσενική Φωτιά, ο Μοναδικός ο Αιώνιος ο Αόρατος, ο Αμετάβλητος. Στα νεώτερα μαθηματικά το Ένα γίνεται από το γινόμενο του μηδέν στην ακολουθία των απόλυτων ιδεών έχει τη σημασία της απεριόριστης Υπάρξεως. Αφού οριστεί το άπειρο, που στη γλώσσα των ναών συμβολίζεται με ένα κύκλο ή με ένα φίδι που δαγκώνει την ουρά του, παράγονται όλα τα νούμερα, που περιέχει στο σύνολό του και που διευθύνει με μια τέλεια αρμονία.
Ο Πυθαγόρας έλεγε ότι η Μεγάλη Μονάδα στη δημιουργική της δραστηριότητά της ενεργεί σαν δυάδα. Ο Θεός που φανερώνεται στην πραγματικότητα είναι διπλός: αόρατη ύπαρξη και ορατή ύλη Δραστήρια αρχή του αρσενικού, εμψυχωτής και παθητική αρχή της γυναίκας, έμψυχη πλασματική ουσία.
Για τον Πυθαγόρα λοιπόν, η Δυάδα παριστάνει τη θεϊκή ένωση του Αιώνιου Αρσενικού και του Αιώνιου θηλυκού. Και λέγοντας αιώνιο θηλυκό δεν εννοούμε μόνο τη φύση της Γης, τη Δήμητρα, αλλά και τη φύση του ουρανού την αόρατη στα μάτια των θνητών, την Ψυχή του κόσμου, το προαιώνιο Φως, με τα πολλά ονόματα της Ίσιδας και της Κυβέλης. Να λοιπόν η μεγάλη αλήθεια της διδασκαλίας του Πυθαγόρα.
Ο Πυθαγόρας όμως προχωρούσε ακόμα παραπέρα, γιατί γι' αυτόν το Αιώνιο Θηλυκό ήταν και η γυναίκα, σύντροφος του άντρα, ιερή μορφή της γήινης φύσεως, ιδανική για να ανέβει σταδιακά μέχρι τη Μεγάλη Ψυχή του κόσμου, μέχρι τη θεϊκή Κυβέλη.
Έτσι ενώ η Μονάδα παριστάνει την παρουσία του Θεού, η Δυάδα αποτελεί τη γεννήτρια και αναπαραγωγική της ιδιότητα, την ορατή της έκφραση στο χώρο και στο χρόνο. Ο κόσμος όμως με τη σειρά του είναι τριπλός, καθώς φαίνεται χωρισμένος σε τρεις σφαίρες: τη φυσική, την ανθρώπινη και τη θεϊκή. Γι' αυτό λοιπόν η Τριάδα είναι ο βασικός νόμος όλων των πραγμάτων, το αληθινό κλειδί της ζωής.
Ο Πυθαγόρας έδειχνε μια ξεχωριστή σοβαρότητα στον τριαδικό νόμο, θεωρώντας τον σαν τον ακρογωνιαίο λίθο της εσωτερικής επιστήμης. Η ασύγκριτη αξία του Πυθαγόρα βρίσκεται ακριβώς εδώ, γιατί όχι μόνο διαισθάνθηκε την τεράστια εφαρμογή αυτού του νόμου σε όλα τα σκαλοπάτια της ζωής, από την κατασκευή του οργανικού κυττάρου, τη φυσιολογική κατασκευή του σώματος των ζώων, μέχρι τη μεταφυσική κατασκευή του ανθρώπου (σώμα, ψυχή και πνεύμα) και την ουσία του Σύμπαντος και του Θεού, αλλά και γιατί την έκφρασε με όλη την καθαρότητα του ελληνικού μυαλού.

http://www.youtube.com/watch?v=VOgn-pijSIM&feature=related

Μια τέτοια σύλληψη για τη θεϊκότητα, τη Μονάδα, τη Δυάδα και την Τριάδα είναι το κλειδί για να εξηγήσουμε τη διαφορά των θρησκειών. Τι άλλο είναι οι θρησκείες από μια ξεχωριστή θεωρία για το Θεό και για το Σύμπαν. Βλέποντάς τον μέσα από το ένστικτο κι απ' το καλειδοσκόπιο των αισθήσεων, ο Θεός είναι πολλαπλός. Από εδώ ακριβώς κι ο πολυθεϊσμός στον οποίο ο αριθμός των θεών είναι στην ουσία απεριόριστος. Θεωρώντας τον μέσα από τη λογική ψυχή, ο Θεός είναι διπλός (δυαδικός), δηλαδή πνεύμα και ύλη. Από εδώ προέρχεται ο δυισμός του Ζωροάστρη, ο δυισμός των Μανιχαίων και πολλών άλλων θρησκειών. Βλέποντάς τον, αντίθετα, μέσα από την καθαρή διανόηση, ο Θεός είναι τριαδικός: πνεύμα, ψυχή και σώμα σε θρησκείες των Ινδιών (Βράχμα, Βισνού, Σίβα) κι αυτή την ίδια την τριάδα του Χριστιανισμού (Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα). Γεννημένος από τη θέληση που συνθέτει τα πάντα, ο Θεός είναι μοναδικός!



Ο Πυθαγόρας προχωρούσε παραπέρα τη διδασκαλία του για τους αριθμούς, βλέποντας μέσα στον καθένα από αυτούς μια αρχή, ένα νόμο, μια ζωντανή δύναμη του Σύμπαντος, άσχετα αν παραδεχόταν ότι οι βασικές αρχές περιέχονταν στους τέσσερις πρώτους, προσθέτοντας τους μετά ή πολλαπλασιάζοντάς τους για να φτάσεις στους υπόλοιπους. Σε τελευταία ανάλυση θεωρούσε σημαντικές την Τετράδα, την Επτάδα και την Δεκάδα.
Για την Τετράδα πίστευε ότι παριστάνει την τριαδική σύνθεση του Ανθρώπινου και του θείου στη Μονάδα. Την ονόμαζε ''ιερή''. Το Εφτά, αριθμός των μυημένων και των μεγάλων μυστών, εκφράζει την τέλεια σχέση κάθε πράγματος, καθώς και το νόμο της εξελίξεως. Το Δέκα, που αντιστοιχεί στο άρθροισμα των τεσσάρων πρώτων αριθμών και περιλαμβάνει και το εφτά, είναι το τελειότερο νούμερο, γιατί παριστάνει όλες τις αρχές της θεότητας, εξελιγμένες και ενωμένες σε μια νέα μονάδα. Το δέκα επίσης, που στη γεωμετρία παριστάνεται με ένα ισόπλευρο τρίγωνο με το τέσσερα σε κάθε του πλευρά, αποτελούσε στην πυθαγόρεια συμβολογία το ''Τέτρακτο'', μια ιερή φιγούρα στην οποία συνήθιζε να ορκίζεται ο Πυθαγόρας.

Συνεχίζεται...

Πυθαγόρας 3

Την κάθαρση της ψυχής συνόδευε απαραίτητα η κάθαρση του σώματος, στην οποία έφτανε κυρίως με την υγιεινή και την αυστηρή τήρηση των ηθών. Αν και το ιδεώδες της πυθαγόρειας ζωής δεν είχε τίποτα απ' τον ασκητικό βίο, δεδομένου ότι ο γάμος ήταν ιερός, συνιστούσαν στους υποψηφίους την αγνότητα και στους μυημένους την εγκράτεια.
Η ηδονή παρομοιαζόταν με το τραγούδι των Σειρήνων, όσο περισσότερο τις πλησιάζεις τόσο περισσότερο απομακρύνονται για να χαθούν στο άπειρο, αφήνοντας στη θέση τους το γυμνό βράχο φαγωμένο απ' τα κύματα. Ενώ η αληθινή χαρά μοιάζει με τη συναυλία των Μουσών, που αφήνει στην ψυχή μια ουράνια αρμονία.
Στο τέλος αυτής της αρχικής φάσεως, ο υποψήφιος αν και δεν είχε ακόμα συλλάβει τις μεγάλες αλήθειες. είχε όμως διαισθανθεί την παρουσία τους, είτε ακούγοντας τα αποφθέγματα μέσα απ' τα χρυσά έπη, είτε σκεπτόμενος βαθιά τα σύμβολα που του είχαν σταδιακά δοθεί. Έπρεπε να ανακαλύψει στην ορατή αλήθεια τα ίχνη της αόρατης αλήθειας. Ο υποψήφιος άκουγε το δάσκαλό του να μιλάει για τη μεγάλη δύναμη της μουσικής και για τη θεϊκή δύναμη των αριθμών.
Του είχαν πει ότι οι αριθμοί κρύβουν μέσα τους το μυστικό των πραγμάτων κι ότι ο Θεός παριστάνει την παγκόσμια αρμονία. Ότι οι εφτά ιερές εκφράσεις γραμμένες στις εφτά νότες του εφτάχορδου αντιστοιχούν στα εφτά χρώματα του φωτός, στους εφτά πλανήτες και στις εφτά εκφράσεις της υπάρξεως, που γίνονται σ' όλες τις σφαίρες της υλικής και πνευματικής ζωής. Ότι η ψυχή πρέπει να συγχρονίσει το ρυθμό με τις μελωδίες αυτών των εκφράσεων, αν θέλει να φτάσει στην αρμονία που χρειάζεται για να παίξει με τέλειο συντονισμό με τη θεϊκή πνοή της αλήθειας.
Η ζωή του υποψήφιου ξετυλιγόταν με μια καθορισμένη τάξη απ' τις πρώτες ώρες της ημέρας. Ο νέος άρχιζε τη μέρα του με έναν ύμνο στο Άπόλλωνα χορεύοντας ένα δωρικό ρυθμό. Μετά έκανε το τελετουργικό του πλύσιμο και μια βόλτα προς το ναό παρατηρώντας την απόλυτη σιωπή. Η συνάντηση με το δάσκαλο ήταν στο ιερό δάσος και το μάθημα μπορούσε να γίνει κάτω από τη σκιά των πυκνών δέντρων ή κάτω απ' τις στοές. Κατά το μεσημέρι μετά από μια προσευχή στους ήρωες και στα πνεύματα του καλού, έπαιρνε το γεύμα του, μάλλον λιτό, που αποτελούνταν από ψωμί, μέλι και ελιές.
Οι απογευματινές ώρες ήταν αφιερωμένες στη γυμναστική, στη μελέτη, στην περισυλλογή και σε ένα πνευματικό έργο πάνω στο πρωινό μάθημα. Το ηλιοβασίλεμα γινόταν μια κοινή προσευχή και τραγουδούσαν έναν ύμνο στους κοσμογονικούς Θεούς.
Κλείνοντας την ημέρα και μετά το δείπνο, ο νεότερος διάβαζε κάτι που σχολιαζόταν κατόπιν από τον πιο ηλικιωμένο.
Όταν ένας υποψήφιος άφηνε με τη θέλησή του τη Σχολή για να ξαναγυρίσει στην κοινή ζωή ή όταν ένας μαθητής χανόταν στα μυστικά που αφορούσαν τη διδασκαλία, του έκαναν ένα τάφο στον ιερό περίβολο, σαν να είχε πεθάνει στ' αλήθεια. Αυτός ο τάφος που γινόταν σε ένα ζωντανό θα τον ακολουθούσε για όλες τις υπόλοιπες μέρες της ζωής του, φωνάζοντας μέσα του σαν μια μακάβρια και άσχημη ευχή.
Αφού περνούσε τον πρώτο βαθμό, ο Πυθαγόρας δεχόταν τον υποψήφιο στο ιδιαίτερό του σπίτι, περιβάλλοντάς τον επίσημα ανάμεσα στους δικούς του μαθητές, ανάμεσα στους εσωτερικούς (τους μέσα). Ήταν αυτή η πράξη που έδινε το πράσινο φως για την αληθινή μύηση, που την αποτελούσαν η ολοκληρωτική και λογική κατανόηση της απόκρυφης διδασκαλίας, της οποίας οι βασικές αρχές περιέχονταν στη μυστηριώδη επιστήμη των αριθμών.
Μια τυποποίηση αυτής της επιστήμης έγινε απ' τον Πυθαγόρα σ' ένα έργο του με τον τίτλο ''Ιερός Λόγος'' Αν και το βιβλίο δεν έφτασε μέχρι σ' εμάς, ξέρουμε τις αρχές που περιέχει από τα έργα των πυθαγόρειων Φιλόλαου, Αρχύτα και Ιεροκλή, τους διαλόγους του Πλάτωνα, τα έργα του Αριστοτέλη, του Πορφύριου και του Ιάμβλιχου.
Ο Πυθαγόρας έδινε στους μαθητές του την ονομασία ''μαθηματικοί'', αρχίζοντας την ανώτερη διδασκαλία του ακριβώς με την επιστήμη των αριθμών. Φυσικά δεν επρόκειτο για τα απλά μαθηματικά, αλλά για τα ιερά μαθηματικά την επιστήμη των αρχών. Ο αριθμός εδώ δεν παριστάνει την αφηρημένη ποσότητα, αλλά την αρετή ζωντανή του ανώτατου Ενός, του Θεού, που πηγάζει από την παγκόσμια αρμονία. Εκείνη των αριθμών ήταν η επιστήμη των ζωικών δυνάμεων, των θεϊκών χαρισμάτων μέσα στους κόσμους και στον άνθρωπο, στο μακρόκοσμο και στο μικρόκοσμο.
Οι αριθμοί του Πυθαγόρα είναι οι θεϊκές δυνάμεις του κόσμου, που κατευθύνουν τις αρχικές μορφές του Μεγάλου Σύμπαντος και ανασύρουν τις υπάρξεις απ' το χωνευτήριο των αμετάβλητων αρχέτυπων.



Ο Πυθαγόρας συνήθιζε να αποκαλύπτει τη σοφία των αριθμών στο ναό των Μουσών, όπου οι μαθητές του δεύτερου βαθμού μπορούσαν να μπουν μόνο με τη συνοδεία του δασκάλου τους. Μέσα σ' αυτό το στρογγυλό ναό, που οι αρχές της Κροτώνης έχτισαν σύμφωνα με τις υποδείξεις του ίδιου του Πυθαγόρα, υπήρχαν τα μαρμάρινα αγάλματα των εννέα Μουσών. Στη μέση, επίσημη και μυστηριώδης, κυριαρχούσε η Εστία, τυλιγμένη με ένα πέπλο.
Για τους Έλληνες, όπως άλλωστε και για τους Ρωμαίους, Η Εστία ήταν ο φύλακας της θεϊκής αρχής που βρίσκεται μέσα σε κάθε πράγμα.
Μέσα στο ιερό του Πυθαγόρα ήταν το σύμβολο της θεϊκής Επιστήμης, δηλαδή της Θεογονίας. Ολόγυρα οι Μούσες είχαν, εκτός απ' τα παραδοσιακά και μυθολογικά τους ονόματα, το όνομα των απόκρυφων επιστημών και των ιερών τεχνών που ήταν προστάτιδες.
Έτσι δεμένες με την Ουρανία ήταν η αστρονομία και η αστρολογία, με την Πολύμνια η επιστήμη των ψυχών στην άλλη ζωή και η τέχνη της λατρείας, με τη Μελπομένη η επιστήμη της ζωής και του θανάτου. Με την Καλλιόπη, την Κλειώ και την Ευτέρπη ήταν δεμένες: η ιατρική, η μαγεία και η ηθική. Με την Τερψιχόρη, την Ερατώ και τη Θάλεια: η χημεία, η ορυκτολογία και η επιστήμη των φυτών και των ζώων. Κάθε μια απ' τις τρεις ομάδες στις οποίες ήταν χωρισμένες οι εννέα Μούσες αντιστοιχούσε στον πυθαγόρειο εσωτερισμό σε μια ειδική γενική επιστήμη. Η πρώτη στην κοσμογονία η ουράνια φυσική, η δεύτερη στην ψυχολογία και επιστήμη του ανθρώπου και η τρίτη στη φυσική της Γης.

Τα χρυσά έπη του Πυθαγόρα.

Υπό το όνομα τούτο εσώθη ποιητική συλλογή 71 στίχων, εις τους οποίους περιέχεται η ηθική διδασκαλία του Πυθαγόρου και των Πυθαγορείων. Η σύνθεσις των στίχων τούτων αποδίδεται εις τους Νεοπυθαγορείους του δευτέρου προς τον τρίτον μετά Χριστόν αιώνος. Η φράσις «Χρυσά έπη» άπαντα το πρώτον εις τον Αλεξανδρινόν Αλκίφρονα, ακμάσαντα περί το 200 μ. Χ., τον συγγραφέα των χαριτωμένων γνωστών επιστολών (των Εταιρών). Η γνώμη ότι τα «Χρυσά έπη» θα εγράφησαν υπό του Πυθαγόρου ή υπό των πρώτων Πυθαγορείων και ανασυνετέθησαν μεταγενεστέρως, υφ' ην μορφήν έφθασαν μέχρις ημών, δεν φαίνεται ορθή. Απλή ανάγνωσις τούτων πείθει ότι ταύτα εγράφησαν πολύ μεταγενεστέρως. Οπωσδήποτε όμως το περιεχόμενον των έπων τούτων είναι γνησίως πυθαγορικόν και σύμφωνον προς την παράδοσιν δια την ηθικήν διδασκαλίαν του Πυθαγόρου και των Πυθαγορείων. Ταύτα έχουν ως εξής :

Αρχαίο κείμενο :

Ἀθανάτους μὲν πρῶτα θεούς, νόμωι ὡς διάκεινται, τίμα καὶ σέβου ὅρκον. ἔπειθ' ἥρωας ἀγαυούς τούς τε καταχθονίους σέβε δαίμονας ἔννομα ῥέζων σούς τε γονεῖς τίμα τούς τ' ἄγχιστ' ἐγγεγαῶτας. τῶν δ' ἄλλων ἀρετῆι ποιεῦ φίλον ὅστις ἄριστος. πραέσι δ' εἶκε λόγοισ' ἔργοισί τ' ἐπωφελίμοισι. μηδ' ἔχθαιρε φίλον σὸν ἁμαρτάδος εἵνεκα μικρῆς, ὄφρα δύνῆι· δύναμις γὰρ ἀνάγκης ἐγγύθι ναίει.

Ταῦτα μὲν οὕτως ἴσθι, κρατεῖν δ' εἰθίζεο τῶνδε· γαστρὸς μὲν πρώτιστα καὶ ὕπνου λαγνείης τε καὶ θυμοῦ. πρήξηις δ' αἰσχρόν ποτε μήτε μετ' ἄλλου μήτ' ἰδίηι· πάντων δὲ μάλιστ' αἰσχύνεο σαυτόν. εἶτα δικαιοσύνην ἀσκεῖν ἔργωι τε λόγωι τε, μηδ' ἀλογίστως σαυτὸν ἔχειν περὶ μηδὲν ἔθιζε, ἀλλὰ γνῶθι μέν, ὡς θανέειν πέπρωται ἅπασιν, χρήματα δ' ἄλλοτε μὲν κτᾶσθαι φιλεῖ, ἄλλοτ' ὀλεσθαι. ὅσσα δὲ δαιμονίαισι τύχαις βροτοὶ ἄλγε' ἔχουσιν, ἣν ἂν μοῖραν ἔχηις, ταύτην φέρε μὴδ' ἀγανάκτει. ἰᾶσθαι δὲ πρέπει καθ' ὅσον δύνηι, ὧδε δὲ φράζευ· οὐ πάνυ τοῖς ἀγαθοῖς τούτων πολὺ Μοῖρα δίδωσιν.

Πολλοὶ δ' ἀνθρώποισι λόγοι δειλοί τε καὶ ἐσθλοί προσπίπτουσ', ὧν μήτ' ἐκπλήσσεο μήτ' ἄρ' ἐάσηις εἴργεσθαι σαυτόν. ψεῦδος δ' ἤν πέρ τι λέγηται, πράως εἶχ'. ὃ δέ τοι ἐρέω, ἐπὶ παντὶ τελείσθω· μηδεὶς μήτε λόγωι σε παρείπηι μήτε τι ἔργωι πρῆξαι μηδ' εἰπεῖν, ὅ τί τοι μὴ βέλτερόν ἐστιν.

Βουλεύου δὲ πρὸ ἔργου, ὅπως μὴ μωρὰ πέληται· δειλοῦ τοι πράσσειν τε λέγειν τ' ἀνόητα πρὸς ἀνδρός. ἀλλὰ τάδ' ἐκτελέειν, ἅ σε μὴ μετέπειτ' ἀνιήσει. πρᾶσσε δὲ μηδὲ ἓν ὧν μὴ ἐπίστασαι, ἀλλὰ διδάσκευ ὅσσα χρεών, καὶ τερπνότατον βίον ὧδε διάξεις. οὐ δ' ὑγιείας τῆς περὶ σῶμ' ἀμέλειαν ἔχειν χρή, ἀλλὰ ποτοῦ τε μέτρον καὶ σίτου γυμνασίων τε ποιεῖσθαι. μέτρον δὲ λέγω τόδ', ὃ μή σ' ἀνιήσει. εἰθίζου δὲ δίαιταν ἔχειν καθάρειον ἄθρυπτον καὶ πεφύλαξο τοιαῦτα ποιεῖν, ὁπόσα φθόνον ἴσχει. μὴ δαπανᾶν παρὰ καιρὸν ὁποῖα καλῶν ἀδαήμων μηδ' ἀνελεύθερος ἴσθι. μέτρον δ' ἐπὶ πᾶσιν ἄριστον. πρᾶσσε δὲ ταῦθ', ἅ σε μὴ βλάψει, λόγισαι δὲ πρὸ ἔργου.

Μὴ δ' ὕπνον μαλακοῖσιν ἐπ' ὄμμασι προσδέξασθαι, πρὶν τῶν ἡμερινῶν ἔργων τρὶς ἕκαστον ἐπελθεῖν· «πῆι παρέβην; τί δ' ἔρεξα; τί μοι δέον οὐκ ἐτελέσθη;» ἀρξάμενος δ' ἀπὸ πρώτου ἐπέξιθι καὶ μετέπειτα δειλὰ μὲν ἐκπρήξας ἐπιπλήσσεο, χρηστὰ δὲ τέρπευ.

Ταῦτα πόνει, ταῦτ' ἐκμελέτα, τούτων χρὴ ἐρᾶν σε· ταῦτά σε τῆς θείης Ἀρετῆς εἰς ἴχνια θήσει ναὶ μὰ τὸν ἁμετέραι ψυχᾶι παραδόντα τετρακτύν, παγὰν ἀενάου φύσεως. ἀλλ' ἔρχευ ἐπ' ἔργον θεοῖσιν ἐπευξάμενος τελέσαι.

Τούτων δὲ κρατήσας γνώσεαι ἀθανάτων τε θεῶν θνητῶν τ' ἀνθρώπων σύστασιν, ἧι τε ἕκαστα διέρχεται, ἧι τε κρατεῖται, γνώσηι δ', ἣ θέμις ἐστί, φύσιν περὶ παντὸς ὁμοίην, ὥστε σε μήτε ἄελπτ' ἐλπίζειν μήτε τι λήθειν. γνώσηι δ' ἀνθρώπους αὐθαίρετα πήματ' ἔχονταςτλήμονας, οἵτ' ἀγαθῶν πέλας ὄντων οὔτ' ἐσορῶσιν οὔτε κλύουσι, λύσιν δὲ κακῶν παῦροι συνιᾶσιν. Τοίη μοῖρ' αὐτῶν βλάπτει φρένας· ὡς δὲ κύλινδροι ἄλλοτ' ἐπ' ἄλλα φέρονται ἀπείρονα πήματ' ἔχοντες. λυγρὰ γὰρ συνοπαδὸς Ἔρις βλάπτουσα λέληθεν σύμφυτος, ἣν οὐ δεῖ προάγειν, εἴκοντα δὲ φεύγειν.

Ζεῦ πάτερ, ἦ πολλῶν κε κακῶν λύσειας ἅπαντας, εἰ πᾶσιν δείξαις, οἵωι τῶι δαίμονι χρῶνται. ἀλλὰ σὺ θάρσει, ἐπεὶ θεῖον γένος ἐστὶ βροτοῖσιν, οἷς ἱερὰ προφέρουσα φύσις δείκνυσιν ἕκαστα.

Ὧν εἴ σοί τι μέτεστι, κρατήσεις ὧν σε κελεύω ἐξακέσας, ψυχὴν δὲ πόνων ἀπὸ τῶνδε σαώσεις. ἀλλ' εἴργου βρωτῶν ὧν εἴπομεν ἔν τε Καθαρμοῖς ἔν τε Λύσει ψυχῆς, κρίνων καὶ φράζευ ἕκαστα ἡνίοχον γνώμην στήσας καθύπερθεν ἀρίστην. ἢν δ' ἀπολείψας σῶμα ἐς αἰθέρ' ἐλεύθερον ἔλθηις, ἔσσεαι ἀθάνατος, θεός ἄμβροτος, οὐκέτι θνητός.

Ερμηνεία :

Εν πρώτοις τίμα τους αθανάτους θεούς, ως είναι καθιερωμένον, και σέβου τον όρκον, έπειτα τους ένδοξους ήρωας, και σέβου τους εις τον Άδην θεούς, πράττων τα νόμιμα, και τίμα τους γονείς σου και τους πλησιέστατους συγγενείς, εκ δε των άλλων ανθρώπων να κάνης φίλον, τον άριστον κατά την αρετήν.

Να προτιμάς λόγους γλυκείς κι΄ επωφελείς, μηδέ να γίνης εχθρός προς φίλον σου δια μικρόν παράπτωμα του, εφ' όσον ' ημπορείς διότι η δύναμις κατοικεί πλησίον της ανάγκης.

Ταύτα μεν έχουν ούτω, συνήθιζε δε να είσαι κύριος των έξης : Εν πρώτοις της πολυφαγίας και του ύπνου, και της λαγνείας και του θυμού· ποτέ δε να μη πράξης αισχρόν μήτε με άλλον μήτε μόνος από όλους δε προ παντός να εντρέπεσαι τον εαυτόν σου. Έπειτα ν' ασκής την δικαιοσύνην με λόγους και με έργα, ουδέ να συνηθίζης να είσαι ασυλλόγιστος, αλλά γνώριζε ότι είναι πεπρωμένον ν' αποθάνουν όλοι, τα χρήματα δε άλλοτε μεν αγαπά η μοίρα να αποκτώνται, άλλοτε δε να χάνωνται.

Όσα δε κακά έχουν οι άνθρωποι εκ κακής τύχης, και επομένως και συ, ταύτα υπόφερε και μη αγανακτεί, θεράπευε δε αυτά όσον ημπορείς· έχε δε υπ' όψει τα έξης : η Μοίρα εις τους καλούς ανθρώπους δεν δίδει πολλά κακά.

Εις τους ανθρώπους, πολλοί λόγοι κακοί και καλοί λέγονται, οι όποιοι να μη σε εκπλήσσουν, αλλ' ούτε και να τους απορρίπτης, εάν δε λέγεται τι ψεύδος να το ακούς με πραότητα, και να εκτελής πάντοτε ό,τι θα σου είπω : Κανείς να μη σε παραπείση με λόγους ή έργα να πράξης ή να είπης κάτι, το όποιον να μη σε καθιστά καλύτερον.

Να σκέπτεσαι προ πάσης πράξεως, ίνα μη κάνης ανοησίας· είναι ίδιον δυστυχούς ανθρώπου να πράττη και να λεγη ανόητα· αλλά να πράττης εκείνα, δια τα οποία δεν θα μετανοήσης.

Να πράττης δε μόνον ό,τι γνωρίζεις και να μάθης όσα είναι ανάγκη, οπότε θα διέλθης τερπνότατον βίον.

Έχεις δε καθήκον να μη αμελής της περί το σώμα υγείας, αλλά ποτού και φαγητού και γυμναστικής μέτρον να έχης· εννοώ δε μέτρον ό,τι δεν θα σου προξενή λύπην.

Συνήθιζε δε να έχης καθαράν και λιτήν τροφήν και φυλάξου να μη πράττης όσα προκαλούν φθόνον· μη εξόδευε ασκόπως, όπως πράττουν οι αδαείς των καλών, μηδέ να είσαι ανελεύθερος, και μέτρον δι' όλα είναι άριστον πράττε δε ταύτα, τα οποία δεν θα σε βλάψουν, σκέψου δε προ πάσης πράξεως.

Μηδέ να δέχεσαι τον γλυκύν ύπνον εις τα μάτια σου. πριν εξέτασης τρεις φοράς έκαστον ημερήσιον έργον σου, λέγων: «Τι κακόν έκαμα; Τι καλόν έκαμα; Ποίον καθήκον παρέλειψα;», αρχίζων από το πρώτον έργον σου και έπειτα από τα άλλα· και δια τα κακά μεν να επιπλήττης τον εαυτόν σου, δια τα καλά δε να χαίρεσαι.

Να εφαρμόζης αυτά τα παραγγέλματα, να τα σκέπτεσαι, να τα αγαπάς· αυτά θα σε οδηγήσουν προς την θείαν αρετήν, «ναι μα τον παραδώσαντα εις την ψυχήν μας την τετρακτύν, πηγήν αενάου (αιωνίας) φύσεως».

Αλλ' άρχιζε το έργον σου επικαλούμενος την βοήθειαν των θεών· τηρών δε ταύτα τα παραγγέλματα, τότε θα γνωρίσης και των αθανάτων θεών και των θνητών ανθρώπων την σύστασιν, πώς το κάθε τι παρέρχεται ή μένει, θα μάθης δε, αν τούτο επιτραπή, ότι η φύσις είναι παντού όμοια, ώστε μήτε τ' ανέλπιστα να ελπίζης, μήτε να σου διαφεύγη τι.

Θα μάθης δε, ότι οι άνθρωποι έχουν συμφοράς, οι δυστυχείς, οι οποίοι, πλησίον όντες των αγαθών ούτε τα βλέπουν, ούτε τ' ακούουν, ολίγοι δε γνωρίζουν ν' απαλλάσσωνται των κακών· τοιαύτη μοίρα βλάπτει τας φρένας των· ως κύλινδροι δε φέρονται άλλοτε εδώ και άλλοτε εκεί, έχοντες απείρους συμφοράς· διότι τους διαφεύγει ότι η ολεθρία συνοδοιπόρος Έρις βλάπτουσα, είναι συνυφασμένη με αυτούς, και δεν πρέπει να την προάγωμεν, αλλά να την αποφεύγωμεν.

Ζεύ πάτερ, ημπορείς βέβαια ν' απαλλάξης όλους όλων των κακών, εάν δείξης εις όλους ποίαν ψυχήν έχουν.

Αλλά συ θάρρει, διότι είναι θείον το γένος των θνητών εις τους οποίους η Ιερά φύσις δεικνύει όλα, εάν δ' αύτη σου τ’ αποκάλυψη θα γίνης κάτοχος των παραγγελμάτων μου. απαλλάξας δε την ψυχήν από των κακών τούτων, θα την σώσης.

Αλλ' απέχου τροφών, περί ων είπομεν, και δια την κάθαρσιν και δια την λύτρωσιν της ψυχής, κρίνων και σκεπτόμενος έκαστα, έχων ως οδηγόν την εξ ύψους αρίστην γνώμην.

Αν δε, αφού αφήσης εις την γην το σώμα, έλθης εις τον ελεύθερον αιθέρα, θα είσαι αθάνατος, άφθαρτος θεός, ουχί πλέον θνητός.

Ε. Σταμάτης

http://youtu.be/zAcI6WTpVEw



Συνεχίζεται...

Αnimorphs

Δεν μπορούμε να σας πούμε ποιοι είμαστε, ούτε που μένουμε.
Είναι πολύ επικίνδυνο, και πρέπει να είμαστε προσεχτικοί.
Γι' αυτό δεν εμπιστευόμαστε κανέναν. Γιατί, αν μας ανακαλύψουν...
ε..., τέλος πάντων, δε θα σκεφτόμαστε τώρα τι μπορεί να συμβεί.
Αυτό που πρέπει να ξέρετε είναι πως όλοι μας την έχουμε βάψει.
Ναι. Ακόμα κι εσείς...



Αν κάποιος σας έλεγε πως η ΓΗ απειλείται από μια ύπουλη επίθεση, πολύ πιθανό να τον θεωρούσατε τρελό. Αν το ίδιο πρόσωπο ισχυριζόταν πως η σωτηρία της βρίσκεται στα χέρια πέντε παιδιών, θα αρχίζατε πιθανόν να ψάχνετε για την έξοδο κινδύνου.
Κι όμως... Είναι αλήθεια.
Η Ρέιτσελ και οι φίλοι της από την αρχή κατάλαβαν πως είχαν μπλέξει άσχημα.
Σου 'χει τύχει ποτέ να σου μεταδώσει ένας εξωγήινος τη δύναμη να μεταμορφώνεσαι σε οποιοδήποτε ζώο αγγίξεις; Κι όμως, συνέβη στη Ρέιτσελ και στους φίλους της. Τώρα ξέρουν. Και ξέρουν τι πρέπει να κάνουν.
Προτού να είναι πολύ αργά...

Δείτε τη συλλογή των βιβλίων Animorphs.
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Animorphs_books

Στην Ελλάδα κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Κέδρος.

Oι Μύθοι του Ανέμου

<< Αν εμπιστευτούμε τη γλώσσα μας >>, είπε κάποτε ο Φρόυντ, << τότε η κίνηση του αέρα είναι αυτή που μας γέννησε την εικόνα της πνευματικότητας, εφόσον το πνεύμα δανείστηκε την ονομασία του από την ανάσα του ανέμου >>.

Πράγματι, η λέξη πνεύμα στα λατινικά λέγεται << spiritus >>, που σημαίνει αναπνοή του Θεού, ενώ στα ελληνικά δεν υπάρχει διάκριση ανάμεσα στις δυο έννοιες της λέξης << πνεύμα >> και το ίδιο συμβαίνει και με τη λέξη << ρούαχ >> τόσο στα αραβικά όσο και στα εβραϊκά.

Η ιδέα της ψυχής γεννήθηκε από την πνευματική αρχή της ατομικότητας. Στο εξής ο άνθρωπος άρχισε να προικίζει με ψυχή όλα τα πράγματα της φύσης, με την ίδια ψυχή που ανακάλυψε μέσα στο εαυτό του κι ο άνεμος, όπως πάντα, μας έδωσε την ώθηση που χρειαζόμασταν.

Οι Μύθοι του Ανέμου
Στην αρχή δεν υπήρχαν άνεμοι. Υπήρχαν απαλές αύρες που έρχονταν από τη θάλασσα και δρόσιζαν τα δειλινά του καλοκαιριού, υπήρχαν παγερές χιονοθύελλες που μελάνιαζαν τα άκρα, υπήρχαν καταιγίδες που σάρωναν τα πάντα στο πέρασμά τους, υπήρχαν αμμοστρόβιλοι που πλησίαζαν τους ανθρώπους εξαπολύοντας απειλές. Δεν υπήρχε λόγος να συνδεθούν όλα αυτά τα πράγματα σε ένα ενιαίο σύνολο και να ερμηνευτούν σαν επιφαινόμενα των ιδιοτήτων του κινούμενου αέρα.

Μόνο κατά τον δέκατο έβδομο αιώνα, μετά την επινόηση του βαρόμετρου, άρχισε να προβάλλει η ανάγκη για μια ενιαία θεωρία περί αέρα και ανέμων. Ωστόσο, ήδη από την αρχή υπήρχε κάτι σχετικά με τους ανέμους που έκανε τα στοχαστικά μυαλά ν' αναζητούν ένα κοινό αίτιο.

Η πλειοψηφία των αρχαιότερων μύθων για τους ανέμους αποδίδει την καταγωγή τους, κατά εκπληκτικά πανομοιότυπο τρόπο, σε κάποια τρύπα στο έδαφος.

Στην Μπακιτάρα της Ουγκάντα θεωρούσαν τον ιερό λόφο Καχόλα σαν την κατοικία των ανέμων και δείχνουν τέσσερις τρύπες από όπου βγαίνουν οι τέσσερις διαφορετικοί άνεμοι. Οι παλιοί βροχοποιοί, μόλις έβλεπαν ένα σύννεφο να στέκεται πάνω από τον Καχόλα, έτρεχαν αμέσως και βούλωναν τις τρύπες των ανέμων με πανιά από φλούδες δέντρων, για να μη φυσήξουν και διώξουν το σύννεφο.

Οι Ιροκουά πίστευαν ότι ο Γκαόχ, το πνεύμα όλων των ανέμων, τους κρατούσε δέσμιους σ' ένα βουνό << την κατοικία των ανέμων >>. Οι Αλγκονκίν πίστευαν το ίδιο πράγμα και απαριθμούσαν τους δέσμιους με τα εξής ονόματα: Bαμπάν ο ανατολικός, Καμπεγιάν ο δυτικός, Κιμπιμπονόκο ο βόρειος και Σαβοντάσε ο νότιος.

Οι Μπάτεκ της Μαλαισίας πίστευαν ότι οι άνεμοι φυλάγονταν στην κορυφή του βουνού Μπατού Μπαλόκ, μέσα σε σπηλιές, και ότι με τη βοήθεια σκοινιών τους καθοδηγούσε ο Γκομπάρ, το ανώτατο ον. Οι Μαόρι της Νέας Ζηλανδίας έχουν ένα πλήθος ιστορίες για τον ήρωα Μαούι, που συνέλαβε όλους τους ανέμους και τους έκλεισε μέσα σε σπηλιές, εκτός από τον δυτικό, που συνεχίζει ακόμη και σήμερα να του ξεφεύγει με κάθε λογής τεχνάσματα.

Στην Πολυνησία σε πολλούς τόπους οι κάτοικοι λένε ότι υπάρχουν μεγάλες και μικρές τρύπες στην άκρη του ίδιου του ορίζοντα και ότι από εκεί φυσά ο Ράκα, ο Θεός των ανέμων και τα παιδιά του. Οι κάτοικοι χρησιμοποιούν ακόμη τη φράση << ρουαματάνγκι >>(ανεμότρυπα) όταν μιλούν για την προέλευση των ανέμων.

Αλλά και στις Ελβετικές Άλπεις οι λαϊκές παραδόσεις μιλούν για τις << βέτερλοχ >> (τρύπες του καιρού) απ' όπου έρχονται οι άνεμοι που φέρνουν τις βροχές.

Το σύνολο της αρχαϊκής μυθολογίας γύρω από τους ανέμους καταγράφηκε με μια θαυμάσια πλοκή στην Οδύσσεια του Ομήρου, όπου ο Θεός των Ανέμων, ο Αίολος, γιος του Ποσειδώνα, χάρισε στον Οδυσσέα τους ανέμους, που τον ταλαιπωρούσαν στις περιπλανήσεις του, κλεισμένους μέσα σε ασκούς, αφήνοντας ελεύθερο μόνο τον άνεμο που θα τον έφερνε πίσω στον νησί του. Αλλά την ώρα που κοιμόταν ο Οδυσσέας, οι ναύτες του πιστεύοντας ότι θα έβρισκαν κάποιον θησαυρό, άνοιξαν τους ασκούς. Ξέσπασε μια φοβερή θύελλα. Τελικά όλοι οι ναύτες πνίγηκαν και μόνο ο Οδυσσέας κατάφερε να επιστρέψει στην Ιθάκη.

Ο μύθος αυτός δεν είναι άγνωστος ούτε για τους Μάγιας, ούτε για τους Μαόρι, μόνο τα ονόματα αλλάζουν. Όλα τα άλλα στοιχεία είναι ίδια. Στην Κίνα ο Αίολος λεγόταν Φενκ Πο και τον παρουσίαζαν σαν ένα γέρο με άσπρα γένια και γαλάζια κάπα. Κρατούσε στο χέρι του ένα κίτρινο σάκο, που λεγόταν << μήτρα των ανέμων >> και έστρεφε το άνοιγμά του προς όποια κατεύθυνση ήθελε.

Στην Ιαπωνία ο Θεός των ανέμων λέγεται Φου Τζιν, είναι επίσης ντυμένος με γαλάζια ρούχα και κρατάει ένα μεγάλο σάκο γεμάτο από τους ανέμους.

Σ' όλους αυτούς τους μύθους υπάρχει κάτι παραπάνω από σύμπτωση ομοιότητας ή πολιτιστική σύνδεση. Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι λαοί από τόσο διαφορετικούς τόπους ανέπτυξαν μύθους τόσο όμοιους μεταξύ τους σχετικά με μια τόσο άπιαστη έννοια όπως ο άνεμος. Και οι μύθοι αυτοί δεν ερμηνεύουν βέβαια τη φύση του ανέμου, αλλά στη διατύπωσή τους διακρίνουμε διάφορα επίπεδα γνώσης και λαϊκής σοφίας.

Κάθε μύθος ανταποκρίνεται σε δύο βασικές λειτουργίες. Σύμφωνα με την πρώτη επιδιώκει να δώσει απάντηση σε θεμελιώδη ερωτήματα μ' ένα τρόπο θετικό και γραφικό. Σύμφωνα με τη δεύτερη αποβλέπει στη δικαίωση του υπάρχοντος κοινωνικού συστήματος αντλώντας επιχειρήματα για την καθιέρωση της άρχουσας τάξης από τις λαϊκές παραδόσεις. Υπάρχει όμως και μια τρίτη λειτουργία του μύθου.
Όταν ο ανθρώπινος νους καταπιάνεται με πράγματα που ξεφεύγουν από τις διανοητικές του ικανότητες, τότε καταφεύγει στα σύμβολα. Και τα σύμβολα είναι μορφές, σχήματα, χρώματα και αριθμοί που αναλαμβάνουν να σηκώσουν κάτι πολύ περισσότερο από το συνηθισμένο τους νοηματικό φορτίο.
Στη χρήση του το σύμβολο ανοίγει νέους διανοητικούς δρόμους προς τις ιδέες που βρίσκονται πέρα από τα όρια της συμβατικής λογικής. Όλοι οι μύθοι σχετικά με τον άνεμο κινούνται και στα τρία αυτά επίπεδα.

Οι σπηλιές, οι τρύπες, οι σάκοι, οι ασκοί και όλα τα παρόμοια αντικείμενα είναι σύμβολα της μήτρας απ' όπου εξαπολύονται οι άνεμοι. Η συστηματική μελέτη των διαφόρων ιερών όπου λατρεύονταν οι άνεμοι οδηγεί κατευθείαν στην αντίληψη ότι οι πρωτόγονοι άνθρωποι τους θεωρούσαν γεννήματα της Μητέρας Γης. Βέβαια δεν πρόκειται για συνηθισμένα παιδιά, αλλά για φοβερούς δαίμονες με ανεξέλεγκτη σχεδόν δύναμη.

Σε όλους τους μύθους περί ανέμων, η έμφαση δίνεται στην πηγή τους, στη μήτρα της αιώνιας Μητέρας Γης. Οι άνεμοι δεν θεωρούνται σαν θεοί, ούτε σαν παιδιά θεών, παρόλο που συχνά τους βρίσκουμε υποταγμένους στην εξουσία του ενός ή του άλλου τοπικού ήρωα ή θεού. Υπάρχει κάτι το φοβερό στη δύναμή τους και γι' αυτό όλοι οι μύθοι τους θέλουν φυλακισμένους, αλυσοδεμένους, για το δικό τους καλό και το καλό της ανθρώπινης κοινωνίας.

Οι άνεμοι είναι πάντα αρσενικές οντότητες. Στη Σερμάτα της Ιδονησίας λένε ότι στην αρχή υπήρχε ζωή μόνο στον ουρανό. Κάποια μέρα όμως μια γυναίκα του ουρανού κατέβηκε στη Γη από τον κορμό του δέντρου ροτάν. Κουρασμένη αποκοιμήθηκε κι εκεί ήρθε και τη βρήκε ο νότιος άνεμος και την άφησε έγκυο. Στο νησί Νολαβάνα δείχνουν ακόμη τις απολιθωμένες ρίζες του δέντρου ροτάν και λένε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι απόγονοι αυτής της ουράνιας γυναίκας.

Η βαβυλώνια θεά Τιαμάτ γεννήθηκε όταν η κοιλιά της μητέρας της γέμισε από τους ανέμους της θύελλας. Οι γυναίκες αρούντα στην Αυστραλία κρύβουν ακόμα τα γεννητικά τους όργανα όταν φυσά βοριάς, γιατί πιστεύουν ότι μεταφέρει σπέρματα που γεννούν δίδυμα παιδιά. Οι παλιοί άραβες έμποροι μιλούσαν για ένα νησί στη θάλασσα της Κίνας, όπου κατοικούσαν μόνο γυναίκες και τις γονιμοποιούσε ο άνεμος.

Στη ρίζα όλων αυτών των μύθων υπάρχει η ακλόνητη πεποίθηση ότι το ανώτερο ον, η πηγή της ζωής, είναι η ίδια Γη, η αιώνια γυναίκα. Αλλά για να γεννήσει χρειάζεται πάντα ένα σπέρμα κι αυτό της το προσφέρει ο άνεμος.

Ένα τυπικό σύμβολο του ανέμου που το συναντάμε σε πολλές μυθολογίες και κατά κύριο λόγο στην ινδική και την αιγυπτιακή είναι το πουλί. Ο κόσμος, λένε οι Μελανήσιοι, άρχισε με το χάος. Και θα έμενε χάος αν ένα μεγάλο πουλί, το Ταμπουερίκ, δεν χτύπαγε τα φτερά του για να δώσει στον κόσμο υπόσταση και αρμονία. Σε πολλές αρχαϊκές παραστάσεις βρίσκουμε τους ανέμους με ανθρώπινα πρόσωπα και σώματα πουλιών.

Στην αρχαία Αίγυπτο το πουλί ήταν το σύμβολο της ψυχής, αντίληψη που πέρασε στη συνέχεια και στον χριστιανισμό, όπου βλέπουμε το Άγιο Πνεύμα να παίρνει τη μορφή περιστεριού. Τα φτερά που φορούν στους σκούφους τους ορισμένα τάγματα από καθολικές καλόγριες είναι σύμβολα της ένωσής τους με το Άγιο Πνεύμα.

Ο άνεμος εννοιολογικά έχει μια διπλή λειτουργία. Μεταφέρει αλλού αλλά και παρασύρει. Σε ορισμένες γλώσσες των Εσκιμώων η κατοικία των νεκρών λέγεται << Σιλλάμ Αϊπαβέ >> που σημαίνει << Σπίτι των Ανέμων >>.

Οι Μπόντα στην κεντρική Ινδία λένε ότι ο άνεμος είναι γεμάτος από τα φαντάσματα των ανθρώπων που αρρώστησαν από ξαφνικό πυρετό και πέθαναν μέσα σε μια μέρα. Αρκετές φυλές ινδιάνων της βόρειας Αμερικής πιστεύουν ότι οι θύελλες είναι μάχες ανάμεσα σε δαίμονες και τα φαντάσματα των συγγενών τους που πέθαναν πρόσφατα. Αν νικήσουν οι συγγενείς τους, τότε αφήνουν για σημάδι στον ουρανό το ουράνιο τόξο.

Στους κυρίαρχους ανέμους των διάφορων περιοχών, οι αρχαίοι συνήθιζαν να δίνουν ονόματα. Από τη στιγμή που ένα πνεύμα, μια άυλη υπόσταση αποκτά όνομα διαθέτει και προσωπικότητα. Το μαγικό όνομα επιτρέπει στον άνθρωπο να έρθει σε επαφή και συναλλαγή με την άυλη οντότητα. Ο άνθρωπος μπορεί να καλέσει τον άνεμο, να τον καταραστεί, να τον επικαλεστεί, να τον βρίσει.

Έτσι δεν είναι τυχαίο ότι σημαντικοί άνεμοι όπως ο Μιστράλ, ο Σιρόκο ή το Φεν διαθέτουν πολλές δεκάδες τοπικά ονόματα. Με το όνομα αποδίδονται οι ιδιότητες και οι γνώσεις γύρω από τον συγκεκριμένο άνεμο και τις επιδράσεις του στον συγκεκριμένο χώρο.

Απ' όλους τους λαούς του κόσμου, μονό οι Άγγλοι δεν διαθέτουν πλούσια επίθετα για τους ανέμους. Ουσιαστικά υπάρχει μόνο ένα όνομα << Χλέμ >>, που αποδίδεται σ' έναν άνεμο που ανήκει στις αρχαίες αγγλικές παραδόσεις και που σύμφωνα με τον θρύλο είναι τόσο δυνατός ώστε ξεριζώνει ακόμη και δέντρα. Καμία σχέση με τον πλούτο των ονομάτων που βρίσκουμε στην άλλη πλευρά της Μάγχης, στη Γαλλία.

Στις ΗΠΑ, αν και μιλάνε αγγλικά, τα πράγματα είναι καλύτερα χάρη στις ινδιάνικες παραδόσεις που έδωσαν πάρα πολλά ονόματα στους διάφορους τοπικούς ανέμους, όπως ο Τσινούκ. Η ιδιοσυγκρασία των λαών αποκαλύπτεται τυπικά στην εναλλαγή του ονόματος του ίδιου ανέμου, καθώς κατεβαίνει από τον Βόρειο Πόλο και καταλήγει στην κεντρική Αμερική. Οι αγγλόφωνοι Τεξανοί τον ονομάζουν χωρίς καμία φαντασία << βόρειο >>, οι Μεξικάνοι με την έμφυτη ποιητικότητά τους τον λένε Τεχουαντεπεσέρ και θεωρούν ευνοϊκή την επίδρασή του, ενώ πιο νότια, στην Κόστα Ρίκα, ο ίδιος άνεμος αποκτά το υπέροχο όνομα Παπαγκάγιος.

Τα ονόματα που προέρχονται από ξένες γλώσσες μοιάζουν εξωτικά, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι. Ο περίφημος Χαμπούμπ στα αραβικά σημαίνει << φύσημα >>, ενώ ο γεμάτος άμμο Καραμπουράν, που σαρώνει συχνά την έρημο Γκόμπι, σημαίνει πολύ απλά << Μαύρος Άνεμος >>.

Οι Έλληνες είχαν προσωποποιήσει τους ανέμους από πολύ παλιά και στην εποχή του Αριστοτέλη και του Θεόφραστου η κατεύθυνσή τους οριζόταν κάπως αυθαίρετα, ανάμεσα στην πραγματική προέλευση και στις μεταβολές της πορείας του ήλιου στον ορίζοντα στη διάρκεια του χρόνου. Αλλά όταν τον πρώτο αιώνα π.χ., ο Ανδρόνικος κατασκεύασε στην Αθήνα το περίφημο μνημείο των Ανέμων, που σώζεται ακόμη σήμερα με την ονομασία << Αέρηδες >>, η θέση τους είχε προσδιοριστεί με ακρίβεια πυξίδας. Και το ενδιαφέρον του μνημείου βρίσκεται στο γεγονός ότι όλες οι σχετικές παραστάσεις ακολουθούν φορά αντίθετη με εκείνη των δεικτ΄ων του ρολογιού, όπως ακριβώς και οι κυκλώνες που διασχίζουν τη Μεσόγειο.

Οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν ένα ανεμολόγιο από οκτώ ανέμους Οι Πολυνήσιοι στα νησιά Τοκελάου ένα τελειότερο ανεμολόγιο από δώδεκα ανέμους. Βρέθηκε όμως και ανεμολόγιο από το νησί Πουκαπούκα με δεκαέξι ανέμους, και στα νησιά Κουκ, κατά τον προηγούμενο αιώνα, ανακαλύφθηκε ένα τέλειο ανεμολόγιο με τριανταδύο ανέμους ολόιδιο με αυτό που χρησιμοποιούν σήμερα οι ναυτικοί.

Δεν υπάρχει υποχρεωτικός γεωγραφικός λόγος που να επιβάλλει στους ανέμους να φυσούν από 4, 8, 16, ή 32 διαφορετικές κατευθύνσεις. Αντίθετα μάλιστα η γεωγραφική πραγματικότητα επιβάλλει μια διάταξη του τύπου 3, 5, 11, 17. Αλλά η διάταξη του 4 και των πολλαπλασίων του ανταποκρίνεται στην τάση του ανθρώπινου μυαλού να διαιρεί διαρκώς τα πράγματα δια δύο και για την εξυπηρέτηση αυτής της τάσης ο αριθμός 4 είναι πολύ βολικός.

Η επιλογή του αριθμού 4 δεν συνδέεται μόνο με τους ανέμους αλλά και με ένα ππλήθος από άλλες θρησκευτικές και φιλοσοφικές έννοιες. Τέσσερις οι Ευαγγελιστές και τα Ευαγγέλια του χριστιανισμού, τέσσερα τα μεγάλα βιβλία του Βουδισμού, τέσσερις οι ιππότες της Αποκάλυψης, τέσσερα τα σημεία του ορίζοντα στην πυξίδα, τέσσερις οι άκρες του κόσμου, τέσσερα τα στοιχεία της φύσης, τέσσερις οι εποχές, κλπ. Και σαν σύμβολο πληρότητας δεν υπάρχει ιδανικότερο γεωμετρικό σχήμα από το τετράγωνο.

Ακόμη και το σημείο του σύγχρονου αριθμού 4 κατάγεται από τον ισόπλευρο σταυρό, που οι Έλληνες τον χρησιμοποιούσαν για να υποδείξουν τα τέσσερα στοιχεία της φύσης, σύμβολο που το ξαναβρίσκουμε και στα ασσυριακά και περσικά μνημεία. Όσο για την πλάγια γραμμή αυτή σίγουρα είναι υπόλοιπο από τις τέσσερις γραμμές που ακολουθούσαν σε παλαιότερη εποχή τον ισόπλευρο σταυρό σχηματίζοντας με τους άξονες του ορθές γωνίες, στο σύμβολο της ινδικής σβάστικας.

Η λέξη σβάστικα στα σανσκριτικά σημαίνει << καλότυχο >> και το σύμβολο είχε ανέκαθεν καλή έννοια τόσο στην αρχαία Ινδία όσο και στην αρχαία Ελλάδα, καθώς και στην Κίνα και την Ιαπωνία. Συνδεόταν φιλοσοφικά τόσο με τους ανέμους, όσο και με τα στοιχεία της φύσης. Δυστυχώς το ίδιο σύμβολο στον αιώνα μας συνδέθηκε αυθαίρετα με τη μάστιγα του Ναζισμού και κατάντησε αποκρουστικό.

Συμπερασματικά η ομοιότητα των μύθων και των συμβόλων σχετικά με τον αέρα δεν υπαγορεύει αναγκαστικά την παραδοχή μιας πανάρχαιης πολιτιστικής κοινής καταγωγής. Η ομοιότητα σημαίνει πάνω απ' όλα ότι ο άνθρωπος όπου κι αν κατοίκησε είχε την ίδια βιολογική σχέση με τους ανέμους και τις ίδιες εμπειρίες με την έννοια του αέρα.

Η μυθολογία δεν είναι παρά η απόδειξη της προσπάθειας του ανθρώπου να κατανοήσει την εμπειρία του ανέμου.
Ένα μήνυμα ζωής, από τη ζωή, για τον εαυτό του.