Μήνυμα...

Τον Αύγουστο του 1610, Ο Γαλιλαίος έστειλε ένα μυστικό μήνυμα στον πρέσβη της Τοσκάνης στην Πράγα, Τζουλιάνο των Μεδίκων. Το κείμενο, μια ακατανόητη ακολουθία τριανταεπτά γραμμάτων του λατινικού αλφαβήτου (αν και, από το 13ο ως το 17ο διαβάζεται η λέξη POETA), αναγραμματισμός της φράσης με την οποία ανήγγελλε την τελευταία αστρονομική του ανακάλυψη, ήταν το εξής:

SMAISMRMILMEPOETALEUMIBUNENUGTTAURIAS

Με αυτό το τέχνασμα, ο Γαλιλαίος διασφάλιζε την πατρότητα της ανακάλυψής του χωρίς να την αποκαλύπτει ανοιχτά, πράγμα που έκανε τρεις μήνες αργότερα. Το κρυμμένο νόημα του μηνύματός του ήταν:

ALTISSIMUM PLANETAM TERGEMINUM OBSERVAVI

(Παρατήρησα τον υψηλότερο τρισχιδή πλανήτη)

Αυτός ο <<υψηλότερος πλανήτης>> ήταν ο Κρόνος (0 Ουρανός, ο Ποσειδών και ο Πλούτων δεν είχαν ακόμα ανακαλυφθεί), και ο Γαλιλαίος, εξαιτίας της ανεπαρκούς ισχύος του τηλεσκοπίου του, είχε εκλάβει τις άκρες του δακτυλίου του σαν δύο δορυφόρους.Στο μεταξύ, ο Kepler είχε βαλθεί να αποκρυπτογραφήσει το ανάγραμμα κι είχε καταλήξει σε μια λύση που ο ίδιος τη χαρακτήρισε <<βάρβαρο λατινικό στίχο>>:

SALVE UMBISTINEUM GEMINATUM MARTIA PROLES

(Χαίρετε, μαινόμενοι δίδυμοι, βλαστάρια του Άρη)

Έτσι ο Kepler έφτασε στο συμπέρασμα ότι ο Γαλιλαίος είχε ανακαλύψει δύο δορυφόρους του Άρη. Το καταπληκτικό εν προκειμένω είναι ότι, όπως γνωρίζουμε σήμερα ο Άρης διαθέτει, πράγματι δύο μικρές σελήνες, όμως ούτε ο Kepler ούτε ο Γαλιλαίος μπορούσαν να έχουν την παραμικρή ιδέα περί της ύπαρξής τους, αφού, για να τις διακρίνουν, θα έπρεπε να διαθέτουν ένα τηλεσκόπιο πολύ πιο ισχυρό από αυτά που υπήρχαν στην εποχή τους (γι' αυτό και οι σελήνες δεν ανακαλύφθηκαν παρά το 1877). Μα η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Το Δεκέμβριο του ίδιου έτους , ο Γαλιλαίος έστειλε στον Τζουλιάνο μια φράση που, όμως, δεν έβγαζε κανένα νόημα:

ΗAEC IMMATURA A ME IAM FRUSTRA LEGUNTUROY

Ένα μήνα αργότερα, ο Γαλιλαίος αποκάλυψε στον πρεσβευτή τη λύση του αναγράμματος:

CYNTHIAE FIGURAS AEMULATUR MATER AMORUM

(H μητέρα του Έρωτα ζηλώνει τις μορφές της Κύνθιας)

Μater amorum, ήταν φυσικά η Αφροδίτη, και Κύνθια, η Σελήνη. Ο Γαλιλαίος είχε ανακαλύψει ότι ο δεύτερος πλανήτης περνούσε κάποιες κυκλικές φάσεις παρόμοιες με τις σεληνιακές (κάτι που συνιστούσε και απόδειξη του ότι περιστρεφόταν γύρω από τον Ήλιο). Και πάλι ο Kepler βάλθηκε να αποκρυπτογραφήσει το ανάγραμμα, και για άλλη μια φορά έφτασε σε διαφορετική λύση:

MACULA RUFA IN IOVE EST GYRATUR MATHEM ECC.

(Στον Δία υπάρχει μια ερυθρά κηλίδα που περιστρέφεται μαθηματικά)

Και πάλι η <<ψευδής>> λύση του Kepler αποδείχθηκε αληθής! Πράγματι στον Δία υπάρχει μια μεγάλη ερυθρά κηλίδα που περιστρέφεται κανονικά, <<μαθηματικά>>, και που δεν έμελλε να αποκαλυφθεί παρά το 1885 (μετά από τρεις αιώνες σχεδόν), όταν τελειοποιήθηκε το κατοπτρικό τηλεσκόπιο του Νεύτωνα. Πώς να εξηγήσεις αυτή τη διπλή σύμπτωση; Η πιθανότητα του ότι ένα ανάγραμμα τριάντα τόσων γραμμάτων επιδέχεται.από καθαρή τύχη, και δεύτερη νοηματική αναδιάταξη κι ότι αυτό το <<παρείσακτο>> νόημα αντιστοιχεί σ' ένα πραγματικό γεγονός άγνωστο τη στιγμή της σύνταξης και της αποκρυπτογράφησης του μηνύματος, είναι τόσο μικρή, ώστε να σε κάνει να σκέφτεσαι μιαν απόκρυφη εξήγηση. Το δε γεγονός ότι αυτό συνέβη δύο διαδοχικές φορές, αγγίζει το θαύμα!

Το βιντεάκι είναι ένα μήνυμα προς τον ανυποψίαστο παραλήπτη του...